همیشه مقدار دهی و سنجیدن موادی که دارای جرم هستند دارای اهمیت بوده است. در بازه های زمانی متفاوت ابزارهای مختلفی استفاده شده اند تا میزان معینی از هر جسم را مشخص کنند ترازو وسیله ای است که قابلیت دارد به کمک آن بتوان میزان جرم اجسام را مشخص کرد این اجسام شامل مایعات و جامدات می باشند کاربردهای متعدد این وسیله در بازه های مختلف زمانی مشخص است در این مطالعه سعی داریم به بررسی ابعاد مختلف این وسیله صنعتی کاربردی پرداخته و انواع آن را بیان کنیم تا بتوانیم به کمک شناخت کافی از این ابزار سنجش، متناسب با نیاز خود آن را تهیه کنیم.

ترازو چیست و چه کاربردی دارد؟

اگر بخواهیم تعریف علمی و مستندی از ترازو ارائه دهیم می‌توان آن را وسیله ای جهت تعیین جرم اجسام عنوان کرد پیش از آنکه به تعریف دقیق تر آن بپردازیم لازم است نکاتی را در مورد سابقه آن بیان کنیم سالیان زیادی در مصارف متعدد از این وسیله استفاده می شود بسیاری از مواقع برای محاسبه جرم اجسام از وسیله هایی استفاده می شوند که کار ترازو را انجام می دهند وسیله هایی که هرکدام برای سنجش مقدار مشخصی از اجسام مورد استفاده قرار می‌گرفتند حتی در بسیاری از موارد هم برای محاسبه جرم ترکیبی اجسام نیز از این وسیله استفاده می‌شد در زرگری نیز برای اندازه گیری طلا از این وسیله استفاده می‌شد به طور کلی می توان ترازو را از یکی از کهن ترین و قدیمی ترین وسیله های اندازه گیری دانست اگر بخواهیم به طور دقیق‌تر بررسی کنیم تاریخچه وجود ترازو به حدود پنج هزار سال قبل از میلاد برمیگردد یکی از دلایلی که سابقه وجود این ابزار کاربردی را اثبات می‌کند وجود علائم و نشانه هایی از آن بر روی مقبره های قدیمی فراعنه مصر می باشد از طرفی در گذشته های دور و در عهد عتیق نیز به آن اشاره هایی شده است بسیاری معتقدند در قدیم‌الایام از آن برای اندازه گیری زمان هم استفاده می شد.

همچنین جهت به دست آوردن انواع نسبت های مستقیم و معکوس در ریاضیات نیز از این وسیله استفاده می‌شد اما نکته‌ی حائز اهمیت استفاده از ترازو در مفهوم و در تعاریف امروزی آن می باشد با توجه به رشد زمان و پیشرفت تکنولوژی انواع مختلفی از ترازوها به وجود آمدند که هر کدام بسته به قابلیت ها و کاربردی که دارند کارهای متفاوتی را پوشش می دهند با توجه به آنکه در مفهوم امروزی مدل های بسیار متفاوت و متنوعی در بازار وجود دارد مدلهای قدیمی آن تا حدودی منسوخ شده اند به طوری که می تواند انواع مدلهای قپانی را کمتر جایی مشاهده کرد و کمتر جایی مراجعه کرد که از انواع قدیمی استفاده شود، امروزه بیشتر انواع ترازوهای دیجیتالی برای محاسبه میزان جرم اجسام م استفاده میشود با توجه به اینکه نوع دیجیتالی حساسیت بسیار بیشتری را نسبت به نوع قدیمی تر دارد طبیعی است که کاربرد و مصرف آن نیز بسیار بیشتر می‌باشد و از آن استفاده و استقبال بیشتری صورت می‌گیرد با توجه به آنکه در زندگی امروزه میزان مشخص کننده بسیاری از موارد است تاثیر ترازوی دیجیتال نیز به مراتب بیشتر شده است. ترازوها بسته به کاربردشان انواعی دارند و دارای مدل های متفاوتی هستند و در محلی که مورد استفاده قرار می‌گیرند کارکردهای بسیار مختلفی دارند. برخی از انواع ترازوها که به انواع آزمایشگاهی معروفند در آزمایشگاه ها قرار دارند و کاربرد علمی برای محاسبه مقادیر مختلفی از مواد آزمایشگاهی دارند برخی دیگر که به ترازوی صنعتی معروف هستند در صنعت کاربرد زیادی دارند. ترازوی فروشگاهی نیز نوعی از این محصول هستند که شما با مراجعه کردن به فروشگاه‌های مختلف می‌توانید برای دریافت اجناس خود از آنها برای مشخص کردن مقدار هر کالا استفاده کنید چیزی که اهمیت دارد فهم عام موضوع است و اشاره به این مهم دارد که این وسیله مهم و کاربردی جهت سنجش جرم اجسام مورد استفاده قرار می گیرد.

یک تعریف اشتباه
یک مفهوم ساده ای که لازم است در خلال موضوع بحث به آن گریزی زده شود این است که برخی تصور می‌کنند که به کمک ترازو می‌توان وزن اجسام را به دست آورد در صورتی که در تعریف دقیق تر وسیله ای برای سنجیدن جرم اجسام می باشد وزن هر جسم شامل نیرویی است که از سمت زمین به آن وارد می گردد و معمولاً با نیروسنج مورد اندازه گیری قرار می‌گیرد با توجه به آنکه برای سنجیدن مقدار وزن اجسام معمولاً از نیروسنج استفاده می شود می توان برای اندازه گیری جرم به ترازو ها مراجعه کرده و از آنها استفاده کرد مطلبی بسیار مهم در بررسی این دو نکته ای که بیان شد مقایسه اندازه گیری جرم و وزن است در صورتی که جرم یک جسم ۴۰ کیلوگرمی را به وسیله ترازو اندازه بگیریم عددی را که به ما نشان می دهد مشخص کننده ۴۰ کیلوگرم است این عدد بیانگر جرم جسم و یا میزان سنگینی آن است در صورتی که وزن آن تقریباً قریب به ۱۰ برابر جرمش می باشد یعنی یک جسم ۴۰ کیلو گرمی معمولاً ۴۰۰ نیوتن وزن دارد به طور کلی نیروی که زمین به این جسم برای نگهداری خود وارد می کند ۴۰۰ نیوتن می باشد پس جرم جسم با وزن متفاوت است و ترازو وسیله ای برای سنجیدن جرم جسم است نه وزن آن.

همیشه ترازوها به طور مرسوم مورد استقبال افراد زیادی قرار می‌گرفتند ترازوهای قدیمی که به شکل های متعدد بودند اما امروزه ترازوهای دیجیتال بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند چرا که کار سنجیدن به کمک آن ها ساده می شد ترازوهای قدیمی قالب های متفاوتی داشتند که به صورت عقربه ای بوده و گاهی نیز برای آنها از انواع سنگ ها استفاده می شد. معیار آنها سنگ ترازوی قدیمی دارای دو کفه بود که در یک کفه آنها وزنه های مشخص قرار می‌دادند و در کف دیگر چیزی را که می خواستند مقدار آن را بسنجد زمانی که دو کفه با هم در یک سطح قرار می‌گرفتند مقدار آن مشخص میشد بنکداران، عطاری‌ها، فروشندگان کالاها، خوار و بار فروشان و بسیاری از مشاغل همه و همه از این وسیله استفاده می کردند با توجه به همه گیر بودن استفاده، کاربرد بسیار زیادی را برای مردم داشت. کسی که در قدیم می‌خواست مغازه و یا فروشگاهی را برای ارائه خدمات آماده کند حتماً می بایست یک ترازو نیز برای آن در نظر میگرفت.

ترازو دیجیتال کمی متفاوت است دارای صفحه نمایشگر ال ای دی و یا ال سی دی می باشد و اندازه گیری را به صورت اعداد نشان می‌دهد از طرفی علاوه بر آن قابلیت بسیار مهم دیگری که دارند محاسبه قیمت کالا ها می باشد یعنی افراد می توانند با وارد کردن قیمت مدنظر هر کالا هزینه کل ان را به دست آورند لازم به ذکر است که دستگاه‌های ترازو دیجیتال دارای حافظه موقت به صورت روزانه تا ماهانه می باشد این نوع از محصول امکان انتقال اطلاعات را از طریق بارکد خوان به کامپیوتر و سیستم ها نیز فراهم کرده است این محصول  بدون نیاز به ابزار اضافی مانند سنگ و یا وزنه های مشخص چند کیلویی می‌تواند به راحتی با قرار دادن جسمی که قصد اندازه گیری آن را داریم بر صفحه مقدار آن را مشخص کند در ادامه قصد داریم به بیان تعداد دیگری از ترازو ها پرداخته و با کارایی آنها آشنا شویم.

آشنایی با انواع مختلف ترازو ها
انواع مختلفی ترازو در جامعه وجود دارند که در ادامه به برخی از آنها می پردازیم برخی از آن ها برای وزن کشی مورد استفاده قرار می‌گیرند و معروف به ترازو وزن کشی هستند ممکن است با ورود به مترو و یا رفتن به پیاده رو افرادی را دیده باشیم که با یک ترازوی ساده قصد وزن‌کشی عابرین پیاده را دارند این نوع از محصول که مخصوص وزن کشی هستند به این صورت عمل می کنند که افراد با قرار گرفتن بر روی آنها می توانند جرم خود را به صورت عددی مشاهده کنند نوع دیگر آن شامل محصولات خانگی میباشد ترازو خانگی کارایی دارد تا به کمک آن مواد غذایی و حبوبات را در اندازه های معین اندازه گیری کنیم معمولاً برای اندازه گیری مواد غذایی استفاده می شود و محدوده اندازه گیری ترازو خانگی بسته به نوع آن ها متفاوت می باشد این محصول قابلیت دارد مقادیری را تا حدود ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم نیز اندازه گیری کند. بسیاری از خانم های خانه دار در آشپزخانه ها یک نوع  از این محصول را دارند. لازم به ذکر است حتما برای اندازه گیری مواد غذایی برای طبخ بسیاری از خوراکی ها مانند شیرینی ها کیک ها و حتی برخی غذا ها وجود آن لازم می باشد.

ترازوی حکمت: بسیاری از انواع لوازم در قدیم وجود داشتند که توسط دانشمندان طراحی و ابداع شدند یکی از قدیمی ترین آن ها ترازوهایی میباشند که اولین آن ها دارای ۵ کف بود و در نوع خود پیچیدگی بسیار زیاد داشت و قابلیت و ساختاری متفاوت داشته است ترازوی حکمت را می توان در دوره خود یکی از پیشرفته ترین ها دانست ساختار آن بدین صورت است که دارای ۵ کفه بوده که سه قسمت از پنج قسمت برای سنجش از نوع ترازوی ساده تشکیل شده بود این نوع برگرفته از شیوه ی ارشمیدس برمبنای برابر شدن کفه های بازو و کم شدن وزن آن داخل آب می باشد.

ترازوی زیر پایی یا وزن‌کشی: همانگونه که بیان شد برای وزن کشی مورد استفاده قرار می گیرد و بدین صورت است که افراد با قرار گرفتن بر روی آن می توانند وزن خود را بر روی صفحه دیجیتال ترازو مشاهده کرد.
 نوع دیگری که در ادامه به آن می پردازیم ترازوی دو کفه ای است که از ساده ترین انواع بوده همان مفهوم قدیمی است که دارای دو کفه می باشد در یک قسمت آن وزنه در قسمت دیگر آن جسم مورد نظر قرار می‌گیرد در صورتی که دو کفه در یک سطح قرار گرفتند جسم در تعادل و جرم آن مطابق با وزنه مشخص شده قرار می‌گیرد. ترازوی دیگری که مورد استفاده قرار می‌گیرد ترازوی رطوبت سنج است این نوع برای محاسبه رطوبت مواد مورد استفاده قرار می گیرد غالباً این نوع از رطوبت سنج ها دقت ۱ میلی دارند گرچه دقت یک دهم آن نیز برای این نوع وجود دارد. نوع دیگری که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد ترازوی آشپزخانه هستند به این محصول ترازوی خانگی نیز گفته می شود همانگونه که بیان شد برای محاسبه انواع مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرد این نوع اغلب به شکل کاسه می‌باشد دارای صفحه دیجیتال بوده و جهت اندازه گیری مواد غذایی استفاده می شود لازم به ذکر است که این نوع برای اندازه گیری واحدهای اونس، پوند و گرم نیز مورد استفاده قرار می گیرند ترازوی عقربه ای نوع دیگری از این محصول  می باشد و برای اندازه گیری های مواد مختلف از آن استفاده می‌شود این نوع به جای صفحه نمایشگر دیجیتال دارای صفحه عقربه ای می باشد و نشان دادن اعداد را به صورت چرخش رقم‌های صفحه نمایش می دهد.

ترازوی طلا فروشی نوع دیگری از محصول برای سنجش طلا و سکه میباشد و دقت بسیار زیادی دارد و به ترازوی زرگری نیز معروف می باشد دقت در آن بسیار بالاست و برخی معتقدند دقت این نوع از وسیله‌ها تا یک‌هزارم نیز بالا می‌رود با توجه به آنکه این نوع در طلافروشی کاربرد زیادی را برای اندازه گیری با دقت بسیار بالا دارد بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند دقت و سلامت در آنها اهمیت بسیار زیادی دارد نوع دیگری که بسیار کاربرد دارد ترازو شیشه ای می باشند می‌توان آنها را نوعی از نمونه های خانگی نیز به حساب آورد در این محصول صفحه اندازه گیری به صورت شیشه بوده و در درون آن صفحه نمایش قرار دارد.

جمع بندی
 انواعی از محصولات و ترازو ها وجود دارند که قابلیت سنجش و اندازه گیری را دارند هر کدام از این محصولات با توجه به ساختاری که دارند میزان و مقدار مشخص مواد را به صورت عدد نمایش می دهند برخی از آنها به صورت عدد مستقیم و توسط صفحه دیجیتال نمایش داده و برخی دیگر آن را به صورت عقربه با چرخش عقربه و برخی هم مانند انواع قدیمی باید خود به کمک استفاده از وزنه های مختلف مقدار آن را تشخیص داد علاقه مندان می توانند جهت آگاهی از سایر محصولات و ترازوها با مراجعه به سایت های معتبر از جمله سایت www.zharka.ir محصولات مختلف را مشاهده کرده و در صورت تمایل نسبت به تهیه آنها اقدام کرد.

منبع: ژارکا